Is zitten het nieuwe roken?

Kantoorwerkzaamheden worden geassocieerd met het zitten achter een bureau, op een laptop tikken, telefoneren, vergaderen en soms presentaties geven. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat de meeste mensen die op kantoor werken en langdurig zitten, een groter risico lopen op gezondheidsproblemen. Daarom geven steeds meer wetenschappers waarschuwingen dat het zitten of een inactief leven ongezond is.

Mensen brengen ongeveer 65% tot 75% van hun werkuren zittend door, waarvan de helft overmatig zit, dit bleek uit een onderzoek van de organisatie Public Health England.

Er is niets echt revolutionair in de informatie dat langdurig zitten geassocieerd wordt met een aanzienlijk hoger risico voor allerlei gezondheidsklachten. Ongeveer 30% van de bevolking beweegt veel minder dan het minimaal vereist is. Uit onderzoek blijkt dat hoe inactiever iemand is (zitten), hoe hoger het risico dat de persoon eerder dan gemiddeld komt te overlijden. Dit onderzoek werd gedaan in 2006 en 2008, onder 222.497 Australiërs, met een minimale leeftijd van 45 jaar. Uit dit onderzoek bleek dat de groep mensen die per dag elf uren zaten, een hoger sterftecijfer hadden (40% meer sterfgevallen), dan degenen die vier uren per dag zaten.

Waarom is veel zitten ongezond?

Door stil te zitten op een stoel worden de beenspieren -de grootste spieren van het lichaam- nauwelijks gebruikt. Hierdoor vertraagt het metabolisme en worden lichaamsfuncties afgeremd. Eén daarvan is het verbranden van calorieën. De hoeveelheid voeding die opgenomen is, wordt dan in mindere mate omgezet in energie. Integendeel, wordt de ophoping van vetten gestimuleerd en de insulinegevoeligheid verminderd, waardoor de kans op chronische klachten; diabetes, obesitas, hartziekten, artritis en zoveel meer, - die samengaan met overgewicht- juist stijgen. Ook slanke mensen ondervinden problemen wanneer zij langdurig zitten. Zo leidt aan tafel blijven zitten na een maaltijd tot hoge pieken in het bloedsuikergehalte, terwijl na de maaltijd opstaan die pieken halveren. Het komt uiteindelijk erop neer dat bij het veel staan of wandelen de benen steeds in beweging zullen zijn. Dat helpt tegen glucose en vet in het bloed, maar bij het zitten, gebeurt dit niet omdat de spieren niet actief zijn.

Hoe lang per dag mag je zitten?

Hoe schadelijk het langdurig zitten voor iemand is, is natuurlijk ook afhankelijk van verschillende factoren, zoals:

  • Het aantal uren zitten, tijdens- en na het werk
  • Het aantal uren sport

Een overeenkomst met de verschillende onderzoeken rond dit onderwerp, is dat langdurig zitten in ieder geval voor een verhoogde kans op vroegtijdig overlijden en een grotere kans op hartziekten zorgt. Onderzoekers raden daarom aan om na iedere dertig minuten het stilzitten te onderbreken en te combineren met beweging. En hiermee wordt niet direct bedoeld te gaan rennen, maar het gaat om de afwisseling tussen het zitten, staan en bewegen.

Hoe kun je tijdens het werk meer bewegen?

Meestal wordt een groot deel van de dag doorgebracht aan het werk en dit betekent dan vaak genoeg weinig beweging voor het lichaam. Het is belangrijk om ook aan het werk een gezond bewegingspatroon te hebben. Enkele tips hiervoor zijn:

  • Lopen naar een collega in plaats van een mailtje sturen
  • Het koffieapparaat in een speciaal ingerichte koffieruimte plaatsen, zodat medewerkers een eindje ernaar toe moeten lopen
  • Staande telefoneren
  • De trap nemen in plaats van de lift
  • Staande lunchen, de krant lezen of zaken overleggen
  • Gebruikmaken van beschikbare apps of gadgets die het beweegpatroon bijhouden
  • Ga op de fiets naar kantoor

Maar is zitten werkelijk dodelijker dan roken?

Terwijl sommige onderzoekers beweren dat het overmatig zitten schadelijker is dan roken en uitspraken als “sitting is the new smoking” gepubliceerd worden, zijn er andere onderzoekers die het niet eens zijn met deze conclusies. Men moet wel rekening houden dat een dergelijke uitspraak in sommige gevallen de kennis en percepties van mensen kunnen beïnvloeden en erger nog kunnen leiden tot misconcepties.

Onderzoekers uit Canada, de VS en Australië geven toe dat overmatig zitten (ongeveer meer dan 8 uren per dag) wel schadelijk kan zijn en het risico op vroegtijdig overlijden en sommige chronische ziekten kan doen toenemen, maar dit met 10% - 20%. Daarnaast suggereren de onderzoekers ook dat het roken niet te vergelijken is met de risico’s die samenhangen met overmatig zitten. De risico’s van het roken op de gezondheid zijn veel hoger, roken verhoogt het risico op vroegtijdig overlijden met ongeveer 180%. Het is simpelweg een feit dat roken een van de grootste volksgezondheid rampen van de afgelopen eeuw is en overmatig zitten niet, daarom kun je die twee niet echt vergelijken met elkaar, zegt Dr. Terry Boyle, epidemioloog aan de Universiteit van Zuid-Australië.

Bovendien wegen de economische impact en het aantal sterfgevallen veroorzaakt door het roken veel zwaarder dan die van het zitten. In 2012 bijvoorbeeld werden de jaarlijkse globale kosten van ziekten die veroorzaakt werden door het roken geschat op US$ 467 miljard, daarnaast zal het roken, naar verwachting leiden tot minstens een miljard doden in de 21e eeuw. Ten slotte is het zitten, in tegenstelling tot roken, geen verslaving nog een gevaar voor anderen. Dus het vergelijken van zitten met roken is ongegrond en komt misleidend over, en dient alleen om de risico's verbonden aan het roken te bagatelliseren, zegt Dr. Boyle. Roken zou voor een moment voordelen hebben op de productiviteit, maar voor de gezondheid zijn er zeker geen voordelen. Het zou dus eigenlijk niet slecht zijn om een halfuurtje langer achter je bureau te blijven zitten, dan steeds naar buiten te lopen voor een rookpauze.


Back